Od lat przybywa darczyńców chętnych wspierać ciekawe i innowacyjne pomysły biznesowe. Duża liczba ludzi pozwala szybko zebrać spore kwoty pieniędzy, co pozwala realizować naprawdę pożyteczne pomysły. Choć crowdfundingu jest możliwy do wykorzystania w praktycznie każdym przypadku, to jednak w kilku branżach potencjał tej metody jest wykorzystywany w wyjątkowo dobry sposób.
Jak działa crowdfunding?
Wielkie przedsięwzięcia zwykle wymagają dwóch rzeczy. Po pierwsze świetnego pomysłu, a po drugie odpowiedniego kapitału. Nierzadko zdarza się, że ktoś ma doskonały pomysł i zapał do jego zrealizowania, jednak brakuje mu na to środków finansowych.
Pomysłodawca może starać się zdobyć fundusze na różne sposoby. Jednym z nich jest udanie się do banku. Tu jednak trzeba przekonać analityków bankowych do swojego pomysłu biznesowego i wykazać się odpowiednio dużą zdolnością kredytową i doskonałą historią kredytową. To często okazuje się niemożliwe, a bank wystawia negatywną decyzję kredytową.
Alternatywą dla banku jest poszukanie wsparcia u tzw. aniołów biznesu. To indywidualni inwestorzy dysponujący wielkim kapitałem, którzy mogą być skłonni sfinansować pomysł biznesowy, o ile uznają go za szansę na uzyskanie odpowiednio wysokiej stopy zwrotu. Problem stanowi tu też to, że udział pojedynczego inwestora w przedsięwzięciu negatywnie wpływa na niezależność pomysłodawcy danego biznesu, a także i efektowność przedsięwzięcia.
Tu pojawia się crowdfunding, który można określić mianem szczytnej idei. Crowdfunding poniekąd działa jak internetowe zbiórki charytatywne. Różnica polega na tym, że celem zbiórki nie jest wsparcie kogoś w trudnej sytuacji życiowej, a zebranie kapitału potrzebnego do realizacji określonego pomysłu biznesowego. Z technicznego punktu widzenia crowdfunding jest zwykle procesowany przez wyspecjalizowany portal online. Każdy chętny może wpłacić dowolną kwotę pieniędzy na wsparcie danego pomysłu. Gdy potrzebna kwota zostanie zebrana, to środki trafiają do pomysłodawcy, a ten wdraża projekt w życie.
Niemniej trzeba podkreślić, że crowdfunding to szerokie pojęcie, a samo pojęcie nie jest precyzyjnie zdefiniowane w większości systemów prawnych. Sposoby jego realizacji przyjmują różne formy. Sami darczyńcy często też mogą liczyć na mniejsze lub większe zyski z uczestnictwa w projekcie. Mogą to być po prostu przyszłe zyski wygenerowane przez dany biznes, czy otrzymanie produktów powstałych w ramach danego przedsięwzięcia.
Crowdfunding jako gra z czynnikiem losowym
Darczyńcy wspierający pomysły w ramach crowdfundingu mają w sobie coś z hazardzistów (notabene także i branża hazardowa korzystała ze zbiórek na realizację pomysłów biznesowych). Hazardziści mają bowiem różne strategie. Jedni wybierają automaty do gier online, czyli oddają kwestii wygranej i przegranej losowi. Inni stawiają na gry takie jak poker, gdzie poza czynnikiem losowym duże znaczenie mają umiejętności analityczne gracza.
Część darczyńców nie specjalnie wczytuje się więc szczegóły danego pomysłu i po prostu przelewaj mniejsze lub większe sumy pieniędzy. Większość jednak stara się poznać szczegóły danego pomysłu i ocenia go pod kątem szans na powodzenie. Dopiero wtedy podejmuje decyzję na temat tego, czy przeznaczy pieniądze na wsparcie projektu. Crowdfunding to więc nie tylko platforma zbierania kapitału, ale też sposób na zbiorową ocenę szans powodzenia danego przedsięwzięcia. Jednocześnie każdy darczyńca zdaje sobie sprawę, że spora część wspartych przez niego projektów nie zakończy się sukcesem.
Stan światowego finansowania społecznościowego
Z roku na rok wartość środków przeznaczanych na crowdfunding rośnie, czemu sprzyja między innymi wysoka inflacja. W samych Stanach Zjednoczonych darczyńcy łącznie przekazują dziesiątki miliardów dolarów w skali roku. Generalnie sama idea crowdfunding jest szczególnie popularna w krajach anglosaskich, gdyż również w Wielkiej Brytanii mieszka mnóstwo ludzi skłonnych przekazać swoje pieniądze na realizację śmiałych pomysłów biznesowych.
Wśród najpopularniejszych platform pośredniczących w ramach crowdfundingu wymienić trzeba Kickstarter, Indiegogo, GoFundMe oraz CircleUp. Pomysły realizowane ze środków dużej grupy darczyńców są przeróżne i dotyczą praktycznie każdej branży.
Najczęściej jednak ludzie są skłonni przeznaczać swoje środki finansowe na pomysły biznesowe, które w jakiś stopniu służą ogółowi, a nie tylko prowadzącemu dane przedsięwzięcie. Crowdfunding często jest więc wykorzystywany przez innowacyjne start upy, czy do realizacji biznesów powiązanych z ochroną środowiska naturalnego. Nie brakuje też pomysłów dotyczących chociażby rynku konopnego.
Jakie pomysły realizowane są w Polsce przez crowdfunding?
Również w Polsce przybywa platform specjalizujących się w crowdfundingu, osób szukających w ten sposób finansowania oraz darczyńców chętnych wspierać pomysły biznesowe. Jak dotąd najgłośniejsze polskie akcje crowdfunding tyczyły się dronów, rynko rolnego, gier planszowych oraz przedsięwzięcia na rynku kawy. Różnorodność branż jest więc naprawdę spora.
Kwoty zebrane w Polsce w ramach crowdfundingu nie są wysokie w zestawieniu chociażby do rynku amerykańskiego, ale i tak wywierają ogromne wrażenie. W rekordowych polskich akcjach crowdfundingowych uczestniczyło tysiące ludzi, którzy łącznie zebrali miliony złotych. Wszystko to w zaledwie kilka tygodni. Wystarczy więc, by spora grupa ludzi przeznaczyła po kilkaset złotych, by pomysły biznesowe warte miliony złotych mogły zostać zrealizowane.
Choć nie każdy pomysł realizowany przez crowdfunding kończy się sukcesem, to jest już wiele dowodów na to, że ta forma zbierania funduszy jest skuteczna. Głośną, choć dość nietypową akcją crowdfundingową w Polsce była ta, dotycząca klubu piłkarskiego KTS Weszło. Za tą inicjatywę odpowiada kontrowersyjny dziennikarz sportowy i biznesmen Krzysztof Stanowski. Wykorzystał on swoją popularność do tego, by zachęcić kilka tysięcy drobnych inwestorów do przeznaczenia na projekt kilku milionów złotych. KTS Weszło dziś występuje w lidze okręgowej grupy II Mazowieckiego Związku Piłki Nożnej. Crowdfunding sprawił jednak, że ta drużyna dysponuje budżetem na poziomie klubowców piłkarski z najwyższych lig w Polsce. Uzyskane środki w znacznej mierze są przeznaczane na rozwój akademii piłkarskiej, gdzie szkolą się młodzi utalentowani gracze.